Celem opracowania jest ocena funkcjonowania gospodarstw z gmin o dużych walorach przyrodniczych na tle gospodarstw z gmin pozostałych w Polsce. Za gminy o dużych walorach przyrodniczych uznano te, w których ustalony przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB (IUNG-PIB ) – wskaźnik cenności przyrodniczo-turystycznej (WCPT) wyniósł co najmniej 35,6% na 100% możliwych do osiągnięcia. W analizie porównawczej wzięto pod uwagę potencjał produkcyjny gospodarstw, organizację produkcji, ponoszone koszty, produktywności czynników produkcji, dochód z gospodarstwa rolnego w przeliczeniu na 1 FWU, udział dopłat operacyjnych w dochodzie z gospodarstwa rolnego oraz stopę inwestycji netto. Analizę wykonano korzystając z danych gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość dla Polskiego FADN w 2015 roku i z danych IUNG-PIB . Ustalono, że gospodarstwa z gmin o dużych walorach przyrodniczych i prowadzące rachunkowość dla Polskiego FADN w 2015 roku m.in. zapewniały opłatę pracy własnej właściciela i członków jego rodziny na poziomie ponad parytetowym oraz widziały dla siebie możliwości dalszego rozwoju.